საქართველოში ციფრული ბანკისთვის საქმიანობის ლიცენზია გაიცა. შესაბამისი გადაწყვეტილება ეროვნულმა ბანკმა მიიღო. ფინანსისტები და ეკონომისტები ამბობენ, რომ სებ-ის მიღებული გადაწყვეტილება ძალიან სწორი და თანამედროვე სტანდატრების შესაბამისია და თან იმ განსხვავებაზე საუბრობენ, რაც ჩვეულებრივ და ციფრულ ბანკს შორის არსებობს. მომავალში კონკურენცია დიდი იქნება და ციფრული ბანკები წინ პლანზე წამოიწევენ.

წელს კვერცხის იმპორტი რეკორდულ მაჩვენებელზეა, რაც ადგილობრივი წარმოებისთვის პრობლემაა. იმპორტის მოცულობა გასამმაგებულია. როგორც სექტორის წარმომადგენლები ამბობენ, კვერცხი ის პროდუქტია, რომლის წარმოებას საბაზრო მოთხოვნის 100%-ით უზრუნველყოფის რესურსი აქვს, მაგრამ ჭარბი იმპორტის პირობებში დარგი ვერ ვითარდება.

2023 წლის ექსპორტის მოცულობა 6 მილირდ დოლარს გადააჭარბებს. ასეთია ეკონომიკის სამინისტროს მოლოდინი და არც ეკონომისტები არ გამორიცხავენ, რომ წლის ბოლოსთვის მსგავსი შედეგი შესაძლოა, მართლაც დადგეს. საინტერესოა, ქვეყანას რა პოტენციალი გააჩნია და მართლაც შეძლებს თუ არა რეკორდული 6 მილიარადი დოლარის ნიშნულზე გასვლას? 

საქართველოში წლიდან წლამდე მცირდება იმ მოქალაქეების რაოდენობა, რომლებიც ეკონომიკური დოვლათის შემქმნელებად მიიჩნევიან. მაღალი მიგრაციის გამო შრომისუნარიანი მოსახლეობის რიცხვმა იკლო, რაც უკვე ოფიციალური კვლევებითაც დასტურდება. ეკონომისტები შექმნილ სიტუაციაში სხვა გამოსავალს ვერ ხედავენ, გარდა იმისა, რომ პროექტები უნდა გაააქტიურდეს და რეალური სეტორის განვითარებას მიექცეს ყურადღება, რაც დასაქმების მაჩვენებელს გაზრდის. დემოგრაფების თქმით, არავითარ შემთხვევაში არ უნდა მოხდეს ადგილობრივების უცხო ქვეყნების მოქალაქეებით ჩანაცვლება, რადგან ეს კატასტროფას გამოიწვევს.

ევროკავშირის წევრობის სტატუსი ქართულ ბაზარზე გარკვეულ ცვლილებებს შეიტანს და ქვეყნის კეთილდღეობაზე დადებით გავლენას მოახდენს. ეს ერთი მხარეა, რაზეც სპეციალისტების უმეტესობა საუბრობს. მეორე მხარეა ის ცვლილებები, რაც, უპირველეს ყოვლისა, ფასებზე აისახება. პირველ რიგში, შესაძლოა, უძრავი ქონება გაძვირდეს, შეიცვალოს სამომხმარებლოს ბაზარზე წარმოდგენილი პროდუქციის ღირებულება, თუმცა საავტომობილო ბაზარი რჩება გამონაკლისად, სადაც შეიძლება კლებაც კი დაფიქსირდეს.

საქართველოში ბოლო წლებში აშენებული კორპუსების უმეტესობა სეისმომდგრადობის სტანდარტს მეტ-ნაკლებად აკმაყოფილებს, თუმცა შენობების დიდი ნაწილი, მათ შორის საბჭოურ პერიოდში აშენებული სახლები ნაკლებად მდგრადია. ამის მიზეზი, როგორც სპეციალისტებიო აღნიშნავენ, ხშირ შემთხვევაში თვითნებური მიშენებებია, რის გამოც შენობის კონსტრუქციები შეიცვალა და მათი სიმტკიცე საეჭვო გახდა. პროცენტულად რა წილი უჭირავს ასეთ შენობებს, უცნობია, ვინაიდან მონიტორინგი შესუსტებულია და საკითხიც, ძირითადად, მაშინ იძენს აქტუალობას, თუკი სადმე უბედური შემთხვევა დატრიალდა ან მიწისძვრა მოხდა.

საქართველოში რუსეთის მოქალაქეების მიგრაციას თავისი დადებითი და უარყოფითი ეკონომიკური შედეგი აქვს. ერთი მხრივ ქვეყანამ სარგებელი მიიღო, მაგრამ მეორე კუთხით შეიქმა პრობლემაც. შეიძლება ითქვას, რომ მიმდინარე ეტაპზე მიგრანტების ეფექტი ნაკლებად იკვეთება, მაგრამ საინტერესოა, რომელი ფაქტორი უფრო წონიანია, დადებითი ეფექტი თუ უარყოფითი?

ტურიზმთან ერთად, ისრაელში მიმდინარე ომის გამო, ორი ქვეყანას შორის სავაჭრო ურთიერთობას საფრთხე შეექმნა. ბიზნესში და ეკონომისტებში მოლოდინია, რომ კერძო სექტორს ისევე მოუწევს სხვა ქვეყნის ბაზარზე გადართვა, როგორც ეს უკრაინის შემთხვევაში მოხდა, თუმცა განსხვავება ისაა, რომ საქართველოსა და უკრაინის ეკონომიკური ურთერთობები უფრო მოცულობითი იყო, ვიდრე ისრაელისა და საქართველოსია.

საქართველომ ევროპისკენ ერთი დიდი ნაბიჯი გადადგა. ევროკომისიამ 8 ნოემბერს საქართველოსთვის კანდიდატის სტატუსის მინიჭების რეკომენდაცია გასცა. გარდა იმისა, რომ იგი პოლიტიკური მნიშვნელობის მოვლენაა, საყურადღებოა ეკონომიკური სარგებელიც, რომელიც შეიძლება ქვეყანამ კანდიდატის სტატუსის მინიჭებით მიიღოს. ეკონომისტების ერთი ნაწილი სწორედ ამ ბენეფიტებზე  საუბრობს, თუმცა სპეციალისტების მეორე ნაწილი ამ შესაძლებლობებს გადაჭარბებულად  მიიჩნევს.

საერთაშორისო ბაზრებზე ნავთობი მკვეთრად იაფდება. ასეთია ბოლო რამდენიმე კვირის ტენდენცია. ერთი ბარელი "ბრენტის" ღირებულება უკვე 80 დოლარამდე დავიდა. ეს მაშინ, როდესაც ერთი თვის წინ ნედლი ნავთობის ფასმა ლამის 100 დოლარს მიაღწია. საქართველოში კი საწვავი არაფრით არ იაფდება. ცვლილება მხოლოდ საბითუმო ბაზარს ეტყობა, ხოლო ავტოგასამართ სადგურებში კვლავინდებურად მაღალი ფასი ნარჩუნდება.

საქართველოში ინფლაციის დაღმასვლა გრძელდება. სამომხმარებლო ფასების ზრდის ტემპი მინიმალურია, უარყოფითი გავლენა მხოლოდ საწვავის კუთხით შეინიშნება. 2023 წლის მიწურულს ინფლაცია სამიზნე მაჩვენებელზე, ანუ 3%-ზე დაბალია და მომავალი წლის მოლოდინიც პოზიტიურია. ეკონომისტების შეფასებით, წელი ნორმალურად მთავრდება და ტენდენციაც დადებითია.

შარშანდელთან შედარებით წელს სიტუაცია გამოსწორდა და ქართული ცხვრის ექსპორტი გაიზარდა. ბოლო წლების სტატისტიკას თუ გადავხედავთ, ცხვრის ექსპორტის კუთხით, 2023 წელი არსებული მაჩვენებლებითაც უკვე რეკორდულია, თუმცა, როგორც ირკვევა, ექსპორტის ზრდა ნაწილობრივ იმპორტსაც უკავშირდება. საქართველოდან უცხოეთში მეზობელი ქვეყნებიდან შემოყვანილი ცხვარიც იყიდება.