საქართველოში ესტონური მოდელის შემოღებამ ვერ გაამართლა. სახელმწიფოს მხრიდან მინიჭებული პრივილეგიით რეალურად მხოლოდ მსხვილმა ბიზნესმა იხეირა, საწარმოები ვერ განვითარდნენ და ბიუჯეტს კი მილიონობით ლარი დააკლდა. ეკონომისტების განცხადებით, ესტონური მოდელი ბიუჯეტს ყოველწლიურად 600-800 მილიონი ლარი უჯდება და შედეგი, ფაქტობრივად, არ გვაქვს.

3 ლარით გაძვირებული საქონლის და 2-3 ლარით გაძვირებული ღორის ხორცი, გაუფასურებული ლარი და 20-25%-ით მომატებული ფასი იმპორტირებულ პროდუქციაზე - ამ ყველაფერმა რესტორნების გაძვირება და მომსახურების ამ სფეროში კლიენტების კლება გამოიწვია. თბილისური კვების ობიექტები უცხოელი სტუმრების იმედად არიან. როგორც მენეჯერები ამბობენ, ადგილობრივი მომხმარებელების მხრიდან პასიურობა შეინიშნება, რასაც ისინი ფინანსურ კრიზისს და გაზრდილ ფასებს უკავშირებენ. რესტორნის მეპატრონეები ამბობენ, რომ 2019 წელი რთული იყო, რადგან ზაფხულში ტურისტების სიმცირეც შეინიშნებოდა და ამ დანაკლისის შევსებას ისინი სადღესასწაულო დღეებში ვარაუდობენ.

საცხოვრებელ სახლებში გაზის აფეთქების რისკი მატულობს. გამკაცრებულმა კონტროლმა და რეგულაციებმა მდგომარეობას ვერ უშველა, პირიქით, პრობლემა იგივე დარჩა. წინ უმძიმესი ზამთარი გველის, რადგან გაზის გაჟონვის საფრთხე თითქმის ყველგანაა, სადაც მოსახლეობა ბუნებრივ აირს მოიხმარს. ქვეყანაში კი არ არის ისეთი უფლებამოსილების ზედამხევდელების სამსახური, რომელიც კერძო კომპანიებს უსაფრთხოების ნორმების დაცვას აიძულებს. ამასობაში კი თბილისსა და თითქმის ყველა დიდ ქალაქში გაზის აფეთქების შედაგად ინგრევა შენობები და ადამიანები იღუპებიან.

შემაშფოთებელი ტემპით იზრდება ფულის გათეთრების მაღალი რისკის შემცველი აზარტული თამაშების ბიზნესი. ამაზე უკვე ხმამაღლა საუბრობენ არა მხოლოდ ქვეყნის შიგნით, არამედ აშშ დეპარტამენტიც და სხვა საერთაშორისო ორგანიზაციებიც. გარდა ფულის გათეთრებისა, ქვეყნის ეკონომიკისათვის დიდი პრობლემა არარეზიდენტი პირების მფლობელობაში არსებული კაზინოები. სწორედ ამ გზით გაედინება დოლარი ქვეყნიდან და ეკონომიკაზე იოტისოდენადაც აარ აისახება წელიწადში 8 მლრდ ლარით გაზრდილი ბრუნვა.

ცხოვრების წესის, სამუშაო პირობებისა და სხვა ჩვეული პროცესების ჩარჩოებში მოქცევა არავის მოსწონს და აქ სადავოც არაფერია, მაგრამ ადამიანები, ჩვენი მოქალაქეობის მიხედვით, უმთავრესი "კონტრაქტის" - კონსტიტუციის ერთგვარი ხელმომწერები ვართ, რათა ამ დოკუმენტით ყველა ჩვენგანისთვის მისაღებ ჩარჩოებში მოექცეს ჩვენივე ცხოვრება ისე, რომ არ დავარღვიოთ ერთმანეთის უფლებები და თავისუფლება.

საყოველთაო ინტერნეტიზაციის პროექტი ჩავარდა. ეს, ,,ოცნების” ხელისუფლების წინა საარჩევნო დაპირება იყო და 2018-20 წლებში უნდა განხორციელებულიყო, თუმცა რეალური სამუშაოები არც კი დაწყებულა. მიუხედავად ამისა, მთავრობის წარმომადგენლები ამბობენ, რომ დამფინანსებელ ფონდს ,,ქართუს” პროექტზე უარი არ უთქვამს.

რუსეთ-საქართველოს შორის ფრენა თითქმის აღდგენილია. ოფიციალურად ამ ფაქტს არ ადასტურებენ, თუმცა მოლაპარაკება რომ დასკვნით ეტაპზეა, ამას არავინ უარყოფს. მიმოსვლის განახლებას პოზიტიურად აღიქვამენ ავიაციის სპეციალისტები, ოღონდ ისინი პარიტეტის დაცვას ითხოვენ.

საარჩევნო, პოპულისტური, არაპროფესიონალური - ასე აფასებს ოპოზიცია და საექსპერტო წრეების ნაწილი 2020 წლის ბიუჯეტს, რომელიც მთლიანად სოციალურია და ამიტომაც ხარჯვითი ნაწილი უპრეცენდენტოდ გაზრდილია. ახლა მთავარი კითხვა არის რა უარყოფით გავლენას მოახდენს საფინანსო ბაზარზე და ეკონომიკაზე უზარმაზარი სოციალური ხარჯი, რომელსაც არ ახლავს რეალური სექტორის განვითარება და მხოლოდ პენსია-ხელფასების ზრდაზეა აქცენტირებული.

საქართველომ წელს კვლავ ვერ მიიღო ხორბალი ყაზახეთიდან, შესაბამისად, უალტერნატივო მომწოდებელი ისევ რუსეთის ფედერაციაა, მიზეზი ყაზახეთში ხორბლის ძალიან ცუდი მოსავალია, ამიტომ ქვეყანამ ექსპორტზე მარცვლეულის გატანისგან თავი შეიკავა. მიუხედავად იმისა, რომ სულ ცოტა ხნის წინ ეკონომიკის სამინისტროში ამბობდნენ თითქოს ბაზრის დივერსიფიცირება შესაძლებელი იყო, კვლავ არაფერი შეცვლილა ამ კუთხით. საქართველოში 1 კგ ყაზახური ხორბალიც კი არ შემოსულა. თურნავას უწყებაში შექმნილ ვითარებაზე ამ დრომდე არ კომენტარს აკეთებენ.

"ჯიპიაი ჰოლდინგი" ყველა ავტომფლობელს, სტიქიური რისკების დაზღვევას უფინანსებს. პროგრამაში, რომელიც კომპანიის მიერ მასშტაბური სოციალური პროექტის  ფარგლებში ხორციელდება, უკვე ჩართულია 95 000 ავტომფლობელი. საჩუქრად მიღებული პოლისებით "ჯიპიაიმ" მხოლოდ წელს დაზღვეულებს 70 000 ლარამდე ზარალი აუნაზღაურა.

დღეიდან, ყველა კომერციულ ბანკს ერთად 700 მლნ დაერიცხება საკუთარ, საკორესპონდენტო ანგარიშებზე. საუბარია სარეზერვო მინიმუმის 5%-ით შემცირებულ თანხაზე, რომელიც სებმა თვის დასაწყისში შეამცირა და შედეგად ლარის კურსის დასტაბილურებას ელოდება. რა მოხდება 18 ოქტომბრიდან სავალუტო ბაზარზე და გამყარდება თუ არა ლარი ჯერჯერობით კონკრეტულად არავინ საუბრობს.

2020 წელს ერთი ბარელი ნავთობის ღირებულება 50 დოლარამდე დაიწევს. ასეთია პროგნოზი, რომელსაც რუსეთის ენერგეტიკის მინისტრი აკეთებს და ამ ფასს უწოდებს სამართლიანს. ნავთობის უმსხვილესი კომპანიები და ტრეიდერები მიიჩნევენ, რომ შავი ოქროს ღირებულება შემცირდება. საქართველოში კი ამგვარი პროგნოზის დაჯერება უჭირთ, რადგან ახლო აღმოსავლეთში ვითარების წინასწარ განსაზღვრა შეუძლებელია. შესაბამისად, გაიაფების გამოკვეთილი ტენდენციის ფონზე, ჩვეთან საწვავის ფასის დაწევას არ ცდილობენ.