გარკვეული დასახელების მედიკამენტები შეიძლება დეფიციტური გახდეს და ჩანაცვლდეს. ამის მიზეზი "ჯიემპი" სერტიფიკატთან შეუსაბამობაა, რის გამოც ჯანდაცვის სამინისტრომ 3000-მდე მედიკამენტის რეგისტრაცია გააჩერა. მათი ჩანაცვლება, სავარაუდოდ, თურქეთიდან და სხვადასხვა ქვეყნებიდან მოხდება, რაც ხარისხთან დაკავშირებით მომხმარებლებზე დადებითად აისახება, მთავარია, ახალი სტანდარტის დანერგვამ ფასების ზრდა არ გამოიწვიოს. 

ცნობილია, რომ 1-ლი ოქტომბრიდან ევროპული "ჯიემპის" გარეშე წამლის სუბსტანციის იმპორტიც აიკრძალა. ნებისმიერ სამკურნალო საშუალებას, რომელიც საქართველოში რეგისტრირდება ან ხელახალ რეგისტრაციას გადის, 1-ლი ოქტომბრიდან ევროპული "ჯიემპი" სტანდარტის შესაბამისობის დამადასტურებელი დოკუმენტი უნდა გააჩნდეს, როგორც საბოლოო პროდუქტზე, ასევე იმ სუბსტანციებზე, რომელიც მის დასამზადებლად გამოიყენება. აღნიშნული მოთხოვნის დაკმაყოფილება სავალდებულოდ შესასრულებელი გახდა როგორც დისტრიბუტორებისთვის, ისე ადგილობრივი მწარმოებლებისთვის.

საქართველოს ფარმაცევტთა ასოციაციის თავმჯდომარის ლევან გოგიბერიძის ინფორმაციით, კომპანიებს საკმარისი მარაგი აქვთ, ამიტომ ბაზარზე წამლის დეფიციტის შექმნის რისკი არ არსებობს. მიდის მუშაობა აღნიშნული წამლები ალტერნატიული მედიკამენტებით ჩანაცვლდეს.

,,არსებობს  ჩამონათვალი იმ მედიკამენტების, რომელთა ჩანაცვლება აუცილებელი გახდება. არის ისეთი ქვეყნები, სადაც ევროპული "ჯიემპი", ფაქტობრივად, არ მოქმედებს და ძნელია იქ ამის შემოწმება და დადასტურებაც, თუმცა, რა თქმა უნდა, სექტორი მუშაობს ალტერნატიულ გზებზე.

არსებული მარაგი არის საკმარისი იმისთვის, რომ გარკვეული პერიოდის განმავლობაში ის მედიკამენტები, რომელსაც რეგისტრაცია შეუჩერდათ, ჯერ კიდევ იყოს აფთიაქებში. შემდგომ ისინი ან დააკმაყოფილებენ პირობებს და წარმოადგენენ სერტიფიკატებს საბოლოო პროდუქტზე და სუბსტანციაზე, ან ჩანაცვლდება სხვა ალტერნატიული მედიკამენტებით. ასე რომ, საშიშროება, რომ ზოგეირთი მედიკამენტი გაქრება, არ არსებობს”,- განუცხადა “საქმის კურსს” ლევან გოგიბერიძემ.

წამლის ხარისხზე კონტროლის გამკაცრებას დადებითად აფასებს ჯანდაცვის პოლიტიკისა და სისტემების ექსპერტი აკაკი ზოიძე, რომელიც არ გამორიცხავს, დეფიციტის თავიდან ასაცილებლად გააქტიურედეს იმპორტი თურქეთიდან, სადაც "ჯიემპი" სტანდარტი დანერგილია და წარმატებით მუშაობს.

"ჯიემპისთან" დაკავშირებით, ვადა რამდენიმეჯერ გახანგრძლივდა და ფარმაცევტულ ბიზნესს საკმარისი დრო ჰქონდათ, რომ ხარისხიანი მედიკამენტების იმპორტი განეხორციელებინა. აღმოჩნდა, რომ საქმე არც თუ ისე კარგადაა. ამიტომ მიიღო ეს გადაწყვეტილება მთავრობამ, რაც სწორად მიმაჩნია. ცუდი ნამდვილად არ არის ხალხისთვის, არ მგონია ამან ფასებზე იმოქმედოს. სხვა მექანიზმი იქნება გამოყენებული, მათ შორის თურქული ბაზრიდან პარალელური იმპორტი, რეფერენტული წამლები და სხვა. შეიძლება გარკვეული დასახელების წამალი ხელმისაწვდომი აღარ იყოს, მაგრამ ზოგიერთი წამალი, მათ შორის სიცოცხლისთვის  მნიშვნელოვანი მედიკამენტების დეფიციტს არ ველოდები. 

ცუდი იყო ის, რომ კანონის ამოქმედება ბევრჯერ გადავადდა. ამით ადამიანების სიცოცხლეს პოტენციურად მეტ საფრთხეს ვაყენებდით", - აღნიშნა ზოიძემ "რეზონანსთან" საუბრისას.

სპეციალისტები საუბრობენ იმაზეც, რომ ახლა ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი საკითხი პოლიფარმაციასთან ბრძოლაა, რაც საზოგადოებას წლების განმავლობაში აწუხებს. 

უშუალოდ GMP სტანდარტთან დაკავშირებით ჯანდაცვის ექსპერტი მარინა ბერაძე ხაზს უსვამს, რომ სასურველია უფრო მკაფიო განმარტება გაკეთდეს და გაირკვეს მიღებული გადაწყვეტილება კონკრეტულად რა ინფორმაციას ეყრდნობა.

,,საინტერესოა, რას ეყრდნობოდა გადაწყვეტილება 3000-მდე დასახელების  მედიკამენტზე რეგისტრაციის შეჩერების შესახებ? რაც გაკეთდა, კარგია, ძალიან დიდი პრობლემა არსებობს წამლის ხარისხთან დაკავშირებით, იმაზეც, რომ ხდება პაცინტებისთვის ბევრი მედიკამენტის გამოწერა. ეს არის მნიშვნელოვანი ფაქტორი, რომელიც წლების განმავლობვაში აწუხებს საზოგადოებას. წამლის ჭარბად მოხმარება არ არის კარგი, პაციენტმა უნდა მიიღოს ის რაოდენობა, რაც სჭირდება.

ზოგადად მთავარია ხარისხი და ხელმისაწვდომობა და ამის მოგვარებას თუ ცდილობენ,  ძალიან კარგია. სიმართლე ითქვას, საფრთხეს ვერ ვხედავ. აქ უფრო ხარისხზე არის საუბარი, ევროპაში სასიცოცხლოდ აუცილებელი წამლები საკმაოდ იაფი ღირს. სამწუხაროდ, აქ ისეთი ცხოვრებაა, რომ ადამიანი ერთი კარადა წამლებით დადის. როგორმე უნდა გავთავისუფლდეთ ამ ტვირთისგან.

კარგი იქნება, მეტი წესიერი და პროფესიონალი ადამიანი შემოიკრიბოს ჯანდაცვის სამინისტრომ. ადამიანი თუ კარგად ვერ ერკვევა მედიცინაში, ძალიან მარტივია თავგზა აურიონ, ამიტომ სწორედ ასეთი რისკებისგან საჭიროებს დაცვას მომხმარებელი", - განუცხადა მარინა ბერაძემ ,,რეზონანსს".

როგორც ცნობილია, "ჯიემპი" სერტიფიკატის ფლობის ვალდებულება ფარმაცევტულ და სადისტრიბუციო კომპანიებს 2023 წლიდან აქვთ, რა დროიდანაც შესაბამისი სტანდარტის გარეშე ადგილობრივ ბაზარზე პროდუქციის განთავსება და რეალიზაცია მათთვის აიკრძალა. 

2025 წლის 1-ელ იანვრამდე რეგულაცია მხოლოდ იმ კომპანიებზე არ ვრცელდებოდა, რომლებიც ფარმაცევტული პროდუქტების ექსპორტს ახორციელებდნენ. მიმდინარე წლის იანვრიდან კი რეგულაცია  ყველა ფარმაცევტულ თუ სადისტრიბუციო კომპანიაზე თანაბრად ვრცელდება.