ავთო სილაგაძე: ექსპორტი გადამწყვეტი მნიშვნელობის მიმართულებაა
გვანცა წულაია
(23.08.2022)

საქართველო ექსპორტის მაჩვენებელს სულ უფრო მეტად აუმჯობესებს. ქვეყანას სხვადასხვა ბაზარზე იმაზე მეტი პროდუქცია გააქვს, ვიდრე ამას წლების უკან ახერხებდა. მართალია, საქართველოს უარყოფითი სავაჭრო ბალანსი მაინც აქვს, მაგრამ ფაქტია, ამ მიმართულებით დაწყებული ძვრები ნამდვილად თვალშისაცემია.

სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის ინფორმაციით, 2022 წლის იანვარ-ივლისში საქართველოში საქონლით საგარეო სავაჭრო ბრუნვამ (არადეკლარირებული ვაჭრობის გარეშე) 10,188 მილიონი აშშ დოლარი შეადგინა, რაც წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით 35.3%-ით მეტია.

ექსპორტი 3,100 მილიონ აშშ დოლარს შეადგენს (36.4%-ით გაიზარდა), ხოლო იმპორტი 7,087 მილიონ აშშ დოლარს (34.8%-ით მეტია).

საქართველოს უარყოფითმა სავაჭრო ბალანსმა, 2022 წლის იანვარ-ივლისში, 3,986 მილიონი დოლარი შეადგინა, რაც საგარეო სავაჭრო ბრუნვის 39.1%-ია.

როგორც აკადემიკოსი, პროფესორი ავთო სილაგაძე აცხადებს, ექსპორტზე ორიენტირებული დარგების ზრდა უნდა წავახალისოთ.

„ერთ-ერთ წარმატებული მიმართულება, პანდემიურ პერიოდში, საქართველოს ეკონომიკისათვის, სწორედ ექსპორტია, რა კუთხითაც ძალიან მნიშვნელოვანი ზრდა გვაქვს. ზოგადად, ეს გადამწყვეტი მნიშვნელობის მიმართულებაა. იაპონიამ, თვის დროზე, უზარმაზარი წარმატება მიაღწია იმითი, რომ ექსპორტზე ორიენტირბული წარმოება განავითარა და მაქსიმალურად შეძლო ინვესტიციებისა და ვალუტის მოზიდვა. ჩვენ ამ ეტაპზე არ ვართ, მაგრამ პერსპექტივაში ეს უნდა გავიხილოთ, ექსპორტზე ორიენტირებული დარგების ზრდა უნდა წავახალისოთ. ქვეყნის შიგნით მეტი ვალუტა უნდა დაგროვდეს, რაც შეამცირებს მილიარდობით სხვაობას, რომელიც გვაქვს სალდოს სახით ექსპორტ-იმპორტს შორის.

ჩვენ გაგვაქვს ის პროდუქცია, რომლებიც ყოველთვის იქნება მოთხოვნადი. მაგალითად, ოქრო, ფეროს შენადნობების პროდუქცია, ღვინო, თხილი და ა.შ. სხვა პროდუქცია უნდა იყოს ექსპორტზე გატანილი. სოფლის მეურნეობა ჩვენი პლუსია, ამიტომ მაქსიმალურად უნდა შევძლოთ ამ კუთხის განვითარება.

უნდა გავითვალისწინოთ ის, რომ ზოგადად ექსპორტში იგულისხმება რეექსპორტიც. რეექსპორტში შედის მაგალითად ავტომობილები, რომელიც შემოდის ჩვენს ქვეყანაში და გადის უცხოეთში, აქაც გვაქვს ზრდა, მაგრამ ეს ავტომობილები ხომ სინამდვილეში უცხოეთშია წარმოებული და ამსში ფული გვაქვს გადახდილი. როდესაც პროდუქცია ქვეყნის შიგნითაა წარმოებული, სრულად ჩვენი დასაქმებული მუშების მიერ არის შექმნილიმ, ამიტომ დარგები უნდა განვავითაროთ, რაც შეიმჩნევა.

სოფლის მეურნეობის პროდუქციის იმპორტის შემცირება გარკვეულწლიად შევძელით, მაგრამ გაცილებით მეტად შეგვიძლია, გნებავთ ხორცის წარმოებაში, მარცვლეულის კუთხით, კვერცხის მიმართულებით, თუ მრავალი სხვა", - განაცხადა „რეზონანსთან" ავთო სილაგაძემ.

2022 წლის იანვარ-ივლისში ათი უმსხვილესი სავაჭრო პარტნიორი ქვეყნის წილმა საქართველოს მთლიან საგარეო სავაჭრო ბრუნვაში 68.8% შეადგინა. ქვეყნის უმსხვილესი სავაჭრო პარტნიორები არიან: თურქეთი (1 521.2 მლნ. აშშ დოლარი), რუსეთი (1 214.0 მლნ. აშშ დოლარი) და ჩინეთი (1 094.6 მლნ. აშშ დოლარი).

ამასთან, საქსტატის ცნობით, 2022 წლის იანვარ-ივლისში სასაქონლო ჯგუფებიდან საექსპორტო ათეულში პირველი ადგილი სპილენძის მადნებმა და კონცენტრატებმა დაიკავა 621.0 მლნ. აშშ დოლარით, რაც მთელი ექსპორტის 20.0%-ს შეადგენს. მეორე ადგილს იკავებს მსუბუქი ავტომობილები 370.8 მლნ. აშშ დოლარით (მთლიანი ექსპორტის 12.0 პროცენტი), ხოლო მესამე ადგილზეა ფეროშენადნობები 354.3 მლნ. აშშ დოლარით (11.4%).

უმსხვილესი საიმპორტო სასაქონლო ჯგუფი კი 2022 წლის იანვარ-ივლისში წარმოდგენილი იყო მსუბუქი ავტომობილების სახით, რომლის იმპორტმა 759.7 მლნ. აშშ დოლარი და მთელი იმპორტის 10.7% შეადგინა. მეორე ადგილს იკავებდა ნავთობი და ნავთობპროდუქტები 718.8 მლნ. აშშ დოლარით (იმპორტის 10.1%), ხოლო მესამე ადგილზეა სპილენძის მადნები და კონცენტრატები 490.9 მლნ. აშშ დოლარით (იმპორტის 6.9 პროცენტი).

ეკონომიკის ექსპერტი გიორგი ცუცქირიძე აცხადებს, რომ 2022 წლის ივლისში ექსპორტის რეკორდული მოცულობა აჩვენებს, რომ წლის მეორე ნახევარშიც ეკონომიკური ზრდის მაღალი მაჩვენებელი გვექნება

„2022 წლის ივლისში ექსპორტის რეკორდული მოცულობაც (540.2 მლნ. აშშ. დოლარი), რაც გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით 39.8%-ით არის გაზრდილი აჩვენებს, რომ წლის მეორე ნახევარშიც ეკონომიკური ზრდის მაღალი მაჩვენებელი გვექნება.

აღსანიშნავია, რომ ექსპორტის აღნიშნული მაჩვენებელი არა მხოლოდ რეკორდულია, როგორც წინა წლების ივლისის, ასევე სხვა თვეებთან შედარებითაც, არამედ მაღალი ბაზისური ეფექტის თვალსაზრისითაც. გასული წლის ივლისშიც მნიშვნელოვნად მაღალი - 41%-იანი ექსპორტის ზრდა გვქონდა!

კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორი ეს არის ექსპორტ-იმპორტის ზრდის დინამიკა ანუ წმინდა ექსპორტის ზრდის მაჩვენებელი. ივლისში იმპორტის ზრდა ჩამორჩებოდა ექსპორტის ზრდის მაჩვენებელს გაიზარდა რა 26.3 პროცენტით, ისევე როგორც 2022 წლის იანვარ-ივლისში. წლის პირველ 7 თვეში ექსპორტი გაიზარდა 36.3 პროცენტით და 3,098.7 მლნ. აშშ. დოლარი შეადგინა, ხოლო იმპორტი 34.8 პროცენტით გაიზარდა და 7,087.4 მლნ. აშშ. დოლარს გაუტოლდა.

მნიშვნელოვნად არის გაზრდილი სავაჭრო ბრუნვაც. ივლისში სავაჭრო ბრუნვა 30.4 პროცენტით გაიზარდა და 1,654.2 მლნ. აშშ. დოლარი შეადგინა, ხოლო 2022 წლის იანვარ-ივლისში სავაჭრო ბრუნვა 10,186.1 მლნ. აშშ დოლარით განისაზღვრა, რაც წინა წლის შესაბამისი პერიოდის მაჩვენებელზე 35.3 პროცენტით მეტია.

2022 წლის იანვარ-ივლისში სავაჭრო დეფიციტმა 3,988.7 მლნ. აშშ. დოლარი შეადგინა, რაც სავაჭრო ბრუნვის 39 %-ია და ნაკლებია გასული წლების მაჩვენებელზე და ასახავს წმინდა ექსპორტის დადებით დინამიკას, რაც გარდა ზრდის ხელშემწყობი ფაქტორისა, პოზიტიურად აისახება ლარის გამყარებაზე. შედარებისათვის 2019 წელს უარყოფითმა სავაჭრო ბალანსმა 40.5 % შეადგინა.

ნიშანდობლივია, რომ არა თუ გასული წლის, არამედ 2019 წელთან შედარებითაც იანვარ-ივლისში საგარეო ვაჭრობის ბრუნვა 45.5 %-ით, ხოლო ექსპორტი 47.5 %-ით არის გაზრდილი, რაც პოსტპანდემიურ პერიოდში ეკონომიკის გაჯანსაღების სურათს კიდევ უფრო თვალსაჩინოს ხდის", - განაცხადა გიორგი ცუცქირიძემ.

სტატიების ნახვა შეგიძლიათ ამ ბმულზე

ახალი ამბების ნახვა შეგიძლიათ ამ ბმულზე