ელზა პაპოშვილი
(07.05.2021)

ოპოზიცია და ხელისუფლება საქართველოს პრეზიდენტის სალომე ზურაბიშვილის გადაწყვეტილების  მოლოდინშია. მოკლე დროში უნდა გაირკვეს, აწერს ხელს პრეზიდენტი ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსში ცვლილებებს თუ ვეტოს ადებს. მთელი დღის განმავლობაში ზურაბიშვილს ხელისუფლების წარმომადგენლები სტუმრობდნენ. პრემიერი ირაკლი ღარიბაშვილი მას რამდენიმე საათის განამვლობაში  ხვდებოდა. 

ამის პარალელურად კი ოპოზიცია ამბობს, რომ ხელისუფლება ნიკა მელიას ციხეში ჩატოვებას აპირებს და ის მის ამნისტიის სახით გათავისუფლებას სულაც არ გეგმავს. მმართველმა გუნდმა ამნისტიის კანონში ჩაწერა პირობა, რომ მელიამ 20 ივნისის საქმეზე დანაშაული უნდა აღიაროს, წინააღმდეგ შემთხვევაში მას არ გაათავისუფლებენ. ამ და სხვა თემებზე „რეზონანსის“ კითხვებს გია აბაშიძე პასუხობს. 

„რეზონანსი“: ოპოზცია აცხადებს, რომ ხელისუფლება ნიკა მელიას ციხეში ჩატოვებას ცდილობს, რადგანაც ამნისტიის კანონპროექტში წერია, რომ მან დანაშაული უნდა აღიაროს და მისი შეწყალება  ამის შემდეგ მოხდება. რას გულისხმობს ოპოზიცია? 

გია აბაშიძე: ნიკა მელია და „ნაციონალური მოძრაობა“ გვირილაზე პოლიტიკურ მკითხაობას თამაშობს. გადავიხდი-არ გადავიხდი, გამოვალ-არ გამოვალ, ვცნობ ამნისტიას  და არ ვცნობ. ისე გამოდის, რომ ისინი საკუთარ პოლიტიკურ ლაბირინთში აიხლართნენ. რა თქვეს და რას აკეთებენ, თავად ვეღარ არკვევენ. შარლ მიშელის დოკუმენტის დამახინჯებულ ინტერპრეტაციას ახდენენ. არადა დოკუმენტში შავით თეთრზე წერია, რომ ამნისტია  2019 წლის ყველა საქმეს  შეეხება და არა იმას, რომელსაც ოპოზიცია გამოარჩევს. უპრეცედენტოა ის ფაქტიც, რომ თვითონ ამინისტიის კანონთან დაკავშირებით ნიკა მელია საკნიდან კარნახობს და ბრძანებებს გასცემს, რა უნდა ჩაიწეროს. ეს არის მიუღებელი და აბსურდის თეატრი.

 საბოლოო ჯამში მოხდება ისე, როგორც ამას ვამბობდი, მელია ციხიდანაც გამოვა და  „ნაციონალურ მოძრაობასთან“ ერთად პარლამენტშიც შევა. ტრაგი-კომიკურია ისიც, რომ ოპოზიციის ის წარმომადგენლები, რომლებიც პრეზიდენტის უფლებამოსილებას აქამდე არ სცნობდნენ, ახლა მასთან კონსულტაციებზე დადიან. ეს იმაზე მეტყველებს, რომ ოპოზიციური სპექტრის დიდი ნაწილი გაუგებრობაშია და აბსურდის თეატრის უნებლიე თუ ნებსითი მონაწილეა. მათ ვურჩევდი ისე იმოქმედონ, როგორც პრაგმატულ პოლიტიკოსებს შეეფერებათ.  

„რ“: პრეზიდენტთან ოპოზიციის კონსულტაციების თემა მინდა გავაგრძელოთ. ოპოზიციაში იმედი გაუჩნდათ, რომ ზურაბიშვილი კანონპროექტს ვეტოს დაადებს. ასევე პრეზიდენტს პრემიერი და ხელისუფლების  სხვა პირები შეხვდნენ. როგორ ფიქრობთ,  გამოიყენებს თუ არა ვეტოს უფლებას და დაძაბავს თუ არა ეს მმართველ გუნდთან ურთიერთობას ისევე, როგორც ეს მარგველაშვილის შემთხვევაში მოხდა? 

გ.ა: ახლა რთულია იმის  პროგნოზირება პრეზიდენტი ზურაბიშვილი რა სახის გადაწყვეტილებას მიიღებს. დაადებს ვეტოს თუ არა, შენიშვნები ექნება თუ არა ადმინისტრაციულ კოდექსში შესატან ცვლილებებთან დაკავშირებით. წინასწარ ამის განჭვრეტა რთულია. თუმცა არსებული საკანონმდებლო ჩარჩოებიდან გამომდინარე ეს ვეტო დაძლევადია. ასეთი პრეცედენტები გიორგი მარგველაშვილის  დროსაც ყოფილა. თუმცა ვფიქრობ, რომ ვეტოს დადების საფუძველი არ არსებობს. ჩემი აზრით, ის ცვლილებები, რომელიც ადმინისტრაციულ სასჯელს ხულიგნობის და პოლიციის შეურაცხყოფასთან დაკავშირებით ამძიმებს, გაცილებით მსუბუქია, ვიდრე  სხვა დემოკრატიულ ევროპულ სახელმწიფოებში. ბრიტანეთში და სხვა ეროპულ ქვეყებში მსჯელობა მიდის, რომ მისი უფრო გამკაცრება მოხდეს. პოლიციელის შეურაცხყოფა ზოგ ოპოზიციონერს სიტყვის და  თავისუფლების გამოხატვა ჰგონია. პოლიციელი სახელმწიფოს წარმოადგენს და სახელმწიფოს შეურაცხყოფისთვის ყველა დემოკრატიულ ქვეყანაში სასჯელიც მკაცრია. 

„რ“: ოპოზიცია ხშირად აპელირებდა იმაზე, რომ ზურაბიშვილი არის არა ქვეყნის, არამედ „ოცნების“ პირადი პრეზიდენტი. ხომ არ ფიქრობთ, რომ შესაძლოა  ვეტოს ირგვლივ დაწყებული საუბარი თავად მმართველი გუნდის თამაში იყოს, რათა ევროპას აჩვენოს, რომ პრეზიდენტის ინსტიტუტი დამოუკიდებელია და მის საქმეში არ ერევა? 

გ.ა: ვერანაირ პოლიტიკურ დრამას ვერ ვხედავ იმაში, რომ პრეზიდენტმა ვეტოს დადების გადაწყვეტილება მიიღოს. ეს ჩვეულებრივი დემოკრატიული პროცესია. თუნდაც სიტყვა ვეტო დემოკრატიაში იმიტომ არსებობს, რომ ხან მიიღება და ხან არ მიიღება. უბრალოდ საქმე იმაშია, რომ „ნაციონალები“ და მათთან მიტმასნილი ოპოზიციის წარმომადგენლები პრეზიდენტს როცა აწყობთ აღიარებენ. ანუ ხვალ თუ ვეტოს  დაადებს, ის ლეგიტიმური პრეზიდენტი იქნება? თუ სხვა გადაწყვეტილება მიიღო, რაც „ნაცების“ ინტერესებში არ შედის, მაშინ არალეგიტიმური იქნება? 

„რ“: ლევან ვასაძის პოლიტიკურ ასპარეზზე ღიად გამოსვლაზე მინდა ვისაუბროთ, როგორ ფიქრობთ, რა ფიგურა იქნება ის ქართულ პოლიტკაში და არის თუ არა  პრორუსული ძალა, რომელიც ევროკავშირის აქტიურობის ფონზე გამოჩნდა? 

გ.ა: ჩვენს ქვეყანაში სიტყვის და გამოხატვის  თავისუფლება გარანტირებულია. ამიტომ ვისაც როგორი პარტია უნდა, ისეთს შექმნის. თუმცა თუ პარტია სამოქალაქო მოძრაობა კანონს გადასცდება, ვგულისხმობ იმას, როდესაც ის საჯარო სივრცეში ძალმომრეობით ქმედებებს ახორციელებს, ამას უკვე კანონის ძალით პასუხი გაეცემა. ჩვენ ვნახეთ ვასაძის  და მასთან აფილირებული პირების მოქმედებები. როგორ ძალადობდნენ სექსუალურ, რელიგიურ თუ ეთნიკურ უმცირესობებზე, რაც კატეგორიულად მიუღებელია. ვასაძის პოლიტიკური გემოვნება ჩრდილოეთით იქნება თუ დასავლეთით ეს მისი  გადაწყვეტილებაა. თუმცა ის არ წარმოდგენს იმ მესამე ძალას, როემლსაც ელექტორატის დიდი ნაწილი გაჰყვება. ეს არის გულუბრყვილობა. მას გადამწყვეტი ხმა ქართულ პოლიტიკურ სივრცეში ვერ ექნება. საზოგადოების ჯანსაღი ნაწილისთვის  ულტრა მემარჯვენე ძალას მხადაჭერა არა აქვს. 

„რ“: ბოლო დროს გაჩნდა ეჭვი, რომ ლევან ვასაძე ნამახვანჰესის აქციის  უკან დგას. ის აქციის მთავარი დამფინანსებელია და ორგანიზატორია. მან არც უარყო ინფრომაცია, რომ 23 მაისს თბილისში რიონის მცველების აქციაზე იქნება. ეს რისი თქმის საფუძველს იძლევა?  

გ.ა: ძალიან მომწონს, როდესაც ჩრდილში დამალული პოლიტიკური აქტორები აქარწყლებენ და სიმართლეს ამბობენ  აქციაში მონაწილეობაზე. ვასაძე რომ „ნამახვანჰესის“ პროტესტის უკან იდგა, ამაზე დაუდასტურებული ინფორმაციები იყო, მაგრამ მან საბოლოო ჯამში დაადასტურა. ნამდვილად კარგია, რადგანაც რაც უფო ბევრი პოლიიტკური აქტორი იტყვის, რას უჭერს მხარს და რას არა, ეს საზოგადოებას დასკვნებს და გადაწყვეტილებების მიღებას გაუადვილებს.     

სტატიების ნახვა შეგიძლიათ ამ ბმულზე

ახალი ამბების ნახვა შეგიძლიათ ამ ბმულზე